"Karşılıksız Çek’E Af Yok Mu?"

İnfaz kanunu TBMM’de görüşülmeye başlandı. Prof. Dr. Erol Ulusoy “Son genel seçimlerden beri kamuoyunu meşgul eden ‘af’, nihayet TBMM’ye, mahkumların infaz sürelerinde değişiklik yaparak erken tahliye edilmelerine olanak sağlayacak şekilde, cezaların ve güvenlik tedbirlerinin infazı hakkında kanun ile TCK, CMK ve İnfaz Hakimliği kanununda değişiklik yapılmasına dair kanun teklifi olarak TBMM’de görüşülmeye başlandı” diye konuştu.

Karşılık çek keşide etme ile ilgili bir değişiklik öngörülmüyor
Türkiye Bankalar Birliği verilerine göre sadece 2020 Şubat ayı’nda 12 bin 893 adet çek karşılıksız çıktı diyen İstanbul Aydın Üniversitesi (İAÜ) Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erol Ulusoy “Covid-19 salgını karşılıksız çek sayısında patlama yapacaktır. Gerek İçişleri Bakanlığı 16 Mart Genelgesi ile kapatılan iş yerleri olsun, gerekse Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından mücbir sebep hükümleri kapsamına alınan 16 sektöre ait iş yerleri olsun, keşide ettikleri çekleri ödeme güçlüğü içine düşecekleri, birçoğunun çeklerinin karşılıksız kalacağı ortada. 24 Mart 2020’de yürürlüğe giren 7226 sayılı Kanun ile 24 Mart 2020 tarihine kadar işlenen karşılıksız çek para cezasını ödememe suçtan dolayı mahkûm olanların cezalarının infazı, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla durduruldu. Ancak TBMM’de görüşülen İnfaz Kanunu bile hapis cezalarının belirli bir kısmını yatmış olanlara kayıtsız şartsız tahliye olanağı getirirken, karşılıksız çekten hapis yatanlara herhangi bir infaz indiriminin getirilmemesi, büyük hayal kırıklığı oluşturdu. Üstelik tahliyelerinin üç aydan sonra devamı da şarta bağlandı” dedi.

Kapanan iş yerleri hala açılmadı ve ne zaman açılacakları da belli değil
Prof. Dr. Ulusoy, karşılıksız çek mağdurları için, “Hem iş yerleri kapatılan, hem 33 milyondan fazla bir sayıya ulaşan sokağa çıkma yasağına tabi olanların hem de mücbir sebep kapsamına alınan karşılıksız çek mağdurlarının, şehirler arası yolculuğun da yasaklandığı bir ortamda ticari faaliyetlerine devam etmeleri ya mümkün olmayacak ya da çok güç olacaktır. Zaten Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nden esinlenen Anayasa md 38/8’deki, ‘Hiç kimse, yalnızca sözleşmeden doğan bir yükümlülüğü yerine getirememesinden dolayı özgürlüğünden alıkonulamaz’ hükmünün dolanılması anlamına da gelen karşılıksız çek’e verilen adli para cezasının hapis cezasına çevrilmesinin hukuk sistemimizden tamamen kaldırılmasının tam zamanıdır. Bu sebeple TBBM’de siyasi partilerin vereceği bir önerge ile, yıllardır tartışılan ve birçok esnafı mağdur etmiş olan Çek Kanunu 5’inci maddesi aşağıdaki gibi değiştirilirse, hiçbir şeyin çözümü olmayan çek’e hapis cezası kaldırılarak, koronalı karantina günlerinde büyük bir rahatlama sağlanacaktır. Ceza Kanunlarına göre mahkum olanların tahliyesiyle boşalan cezaevlerini, Çek Kanunu mağdurları ile doldurmayalım” ifadelerini kullandı.

Prof. Dr. Erol Ulusoy ‘un önerdiği karşılıksız çek’e hapis cezasının kaldırılmasına yönelik Çek Yasası değişikliği şöyle:
5941 sayılı Kanun’un birinci fıkrasının birinci ve ikinci cümleleri aşağıdaki gibi değiştirilmiştir
MADDE 5 - (1) “Üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihine göre kanuni ibraz süresi içinde ibrazında, çekle ilgili olarak ‘karşılıksızdır’ işlemi yapılmasına sebebiyet veren kişi hakkında mahkeme, çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağına; bu yasağın bulunması hâlinde, çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağının devamına hükmeder”
5941 sayılı Kanun’un birinci fıkrasının birinci cümlesindeki “, ceza verilmesine yer olmadığı, ” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.
5941 sayılı Kanun’un onuncu ve on birinci fıkraları yürürlükten kaldırılmıştır.