Kök boyalı kilimler yıllara meydan okuyor

Bitkilerin kök, dal, yaprak ve çiçeklerinden kaynatarak elde edilen kök boyayla boyanmış yün ipliklerle dokunan kilimler, renkleri solmadan uzun zamanlar kullanılıyor.

Karatepe Kilim Kooperatifi Başkanı Cengiz Cafri, AA muhabirine, bir Türkmen köyü olan Karatepe'de atalarından devraldıkları kök boyayla boyanmış kilim dokuma geleneğini devam ettirdiklerini söyledi.

Karatepe kilimlerinin, doğadan desene dönüşünceye kadar birçok aşamadan geçtiği anlatan Cafri, 'Karatepe kilimlerinin en büyük özelliği, asırlar öncesinden günümüze aktarılan motiflerin bitkilerden elde edilen kök boyayla boyanmış yün iplikleriyle dokunmasından elde edilmesi ve renklerin asırlarca solmadan canlılığını korumasıdır.' dedi.

Her renk için ayrı kazanlar kullanılıyor

Karatepe Kilim Kooperatifinde uzman olarak görev yapan Ayşe Haksever de kilimlerde kullanılan renklerinin tamamının Çukurova'da yetişen bitkilerden elde edildiğini söyledi.

Kök boyanın yapılması ve yün ipliğinin renklendirme aşamasını anlatan Haksever, 'Kök boya yapılacak bitkileri mevsiminde toplanır. Bazıları yeşil olarak kaynatılır, bazıları ise kurutulduktan sonra kaynatılır. Krom kazanlarda gür ateşte saatlerce kaynatıldıktan sonra iki saat kadar bekletilir. Daha sonra yün iplikler kazana bırakılarak boyayı emmesi sağlanır. Sonraki aşama yün ipleri gölgede esintili bir yerde kuruma bırakmaktır.' diye konuştu.

Bitkilerden elde edilen renkler hakkında bilgi veren Haksever, şunları kaydetti:

'Soğan kabuğu ve boruk çiçeğinden turuncu, çam kabuğu, sumak ve rubiyan bitkisinin kaynatılmasıyla kırmızı, palamut kabuğu ve zakkum bitkisinden yeşil, kantaron, papatya ve tavşanak bitkilerinden sarı, hindiba bitkisinden mavi, renkler elde edilir.'

Kaynak: AA